10 Eylül tarihinden itibaren aldığı şikâyetleri değerlendirmeye devam eden Medya Etik Kurulu, bazı medya kuruluşları ile gazetecileri uyaran kararlar aldı.
Polis memuru Turgül Tomgüsehan adına avukatları tarafından Afrika gazetesi aleyhine yapılan başvuruyu değerlendiren Kurul, poliste işkence iddialarının haber değeri taşıdığını vurguladı. Kararda, “İşkence, insanlık onurunu ve dolayısıyla tüm toplumu ve hatta insanlık ailesini doğrudan ilgilendiren bir insan hakları sorunudur. Bu bağlamda, işkence iddialarını gündeme getirmek gazetecinin aslî görevidir” diyen Kurul, işkencenin yasalarda suç olarak düzenlenmediği ve işkence iddialarıyla ilgili olarak bağımsız ve etkin bir soruşturma yapılmayan KKTC’de gazetecilere daha fazla görev düştüğünü belirtti.
Gazetecilerin, işkence iddialarıyla ilgili haber yaparken gazetecilik nesnelliğini elden bırakmaması ve yaptıkları haberin doğruluğundan emin olmak için azami çaba göstermesi gerektiğinin altını çizen Medya Etik Kurulu, şikâyet konusu haberlerde Polis Genel Müdürlüğü’ne veya suçlanan polis memurlarına ulaşma konusunda bir çaba göremediğini, işkenceyle suçlanan polisler hakkında kesin yargı ifadeleri kullanıldığını belirtti ve “Basın yayın organları masumiyet karinesine saygılı olmalı, suçluluğu yargı kararıyla sabit olmadıkça herhangi bir kişiyi suçlu ilan edecek yayın yapmaktan kaçınmalıdır” şeklindeki etik ilkeyi hatırlattı. Kurul, eksiklerine karşın bu türden haberlerin, işkence iddialarının ciddiye alınmasında ve ciddiyetle soruşturulmasında etkin bir rol oynayabileceğinin altını çizdi.
Şener Levent ve Muhittin Tolga Özsağlam’a uyarı
Havadis gazetesi köşe yazarı Dr. Muhittin Tolga Özsağlam’ın Afrika gazetesi ve Şener Levent aleyhine yaptığı şikâyet başvurusunu değerlendiren Medya Etik Kurulu, Afrika gazetesinde Muhittin Tolga Özsağlam hakkında yazılan yazılarda eleştiri sınırlarının aşıldığını ifade etti. “Eleştiri; yakıcı ve incitici olsa bile, basın özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesi gereken bir haktır. Ancak bu hakkın kullanımında, kişilik haklarının gözetilmesi de esastır” denen kararda, Afrika gazetesinde şikâyetçi hakkında yer alan ifadelerin küçük düşürücü nitelikte olduğu ve şikâyetçinin kişilik haklarının ihlâl edildiği ifade edildi.
Öte yandan, sözlü olarak Medya Etik Kurulu üyelerine bilgi veren Afrika gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Şener Levent, Muhittin Tolga Özsağlam’ın yazdığı bir yazıda isim vermeden kendisini kastedederek “kabul edilemez” ifadeler kullandığını ifade etti. Yazıyı değerlendiren Kurul, yazıda ism verilmese de Şener Levent’in kastedildiği konusunda kurul üyelerinin hemfikir olduğunu belirtti. Her iki yazarın da kişilik hakları konusunda yeterli hassasiyeti göstermediklerinin altını çizen Medya Etik Kurulu kararında, “medyada köşe sahibi olanların, eleştiri sınırlarını aşarak kişilik haklarını ihlâl ettikleri durumlarda yanlışlarını kabul ederek özür dilemeyi bilmeleri gerektiğine inanmaktadır” denildi.
Fayka Kişi’ye uyarı
TAK çalışanı A.K. tarafından Yenidüzen gazetesi köşe yazarı Fayka Kişi aleyhine yapılan şikâyet başvurusunda, Fayka Kişi tarafından yayımlanan, “TAK’ta sular durulmuyor” başlıklı yazıda, kendi isminin kolaylıkla teşhis edilebilecek şekilde verildiğini savunmuş ve yazının soruşturulmadan ve doğruluğu araştırılmadan yayımlandığını ileri sürmüştür. Fayka Kişi, Kurul’a gönderdiği cevapta, Türk Ajansı Kıbrıs’ta yaşanan sorunların, uzun süredir çeşitli eylemlerle de kamuoyunun gündeminde olduğunu; söz konusu yazıda şikâyet sahibinin ismini kapalı tuttuğunu, ayrıca, şikâyetçiye yönelik herhangi bir aşağılayıcı ifadeye yer verilmediğini savunmuştur. Kurul, şikâyet sahibi kişinin adı açık verilmese bile “ihbarcı” olarak nitelendirildiğini, dolayısıyla, A.T.’yi zan altında bırakan cümlenin ya hiç yayımlamaması ya da A.T.’ye sorulduktan sonra yayımlanması gerektiğini ifade etti. “TAK Ajansı’nda uzun zamandır sorunlar yaşandığı ve bunun haber değeri taşıdığı doğrudur. Ancak sorunların sadece şikâyetçi bir kişinin ilgililere yazdığı mektuptan haberleştirilmesi, yazıda adı geçen kişilere kolayca ulaşılabileceği halde görüşlerinin alınmadan haber yapılması da en basit habercilik kurallarına aykırıdır görüşündeyiz” denen Medya Etik Kurulu kararında, gazeteci Fayka Kişi’nin köşesinde şikâyet konusu dilekçeyi olduğu gibi yayımlamakla hata yaptığını açıklamasının doğru bir gazetecilik davranışı olacağı vurgulandı.
“Suçlayıcı haberlerde etik ilkelere uygun davranmak gerekir” Petrocom şirketi yöneticisi Uygar Yalçın tarafından Kanal T ve www.kibrissondakika.com aleyhine yapılan şikâyet başvurusunu değerlendiren Medya Etik Kurulu, “Kaçak İçki Skandalı’nda Sır Perdesi” başlıklı haberle ilgili olarak hem Kanal T hem de www.kibrissondakika.com haber sitesinden cevap istedi. Her iki medya kuruluşu yöneticisi de haberdeki eksikliği kabul ederek şikâyetçi şirkete cevap hakkı kullandırdıklarını ifade ettiler. Ayrıca, haber sitesinden ilgili haber de çıkartıldı. Medya Etik Kurulu, her iki medya kuruluşu yöneticisinin, cevap hakkını kullandırma konusunda gösterdikleri duyarlı davranışı not ettiğini, bu türden suçlayıcı nitelikte haberler yapılırken suçlanan tarafa söz hakkının aynı haber içinde verilmesinin daha doğru olacağı hatırlatıldı.
Medya Etik Kurulu, alınan kararların, www.medyaetikkurulu.org sitesinde tam metin olarak yayımlanacağını duyurdu.