Medya Etik Kurulu’ndan TAK’la İlgili Açıklama

Avrupa Parlamentosu Milletvekili Prof. Dr. Niyazi Kızılyürek, Türk Ajansı Kıbrıs (TAK) ile ilgili olarak Medya Etik Kurulu’na (MEK) bir şikâyette bulunmuştur. Buna göre, Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu, Kızılyürek’in adını anarak bazı açıklamalar yapmış ve bakanın söyleşisi 28 Şubat tarihli bültende yayınlanmıştır. Kızılyürek yanıt hakkını kullanarak TAK’a bir açıklama göndermiş ama onun açıklaması yayınlanmamıştır.

Gazetecilik etik kuralları evrenseldir, kişilere veya uluslara göre değişmez.

Nitekim Gazetecilik Meslek İlkelerinin 30’uncu maddesinde şöyle deniyor: “Gazeteci kimliğini taşıyan herkes, gazeteciliğin evrensel ilkelerine uymaya özen gösterir”.

Gazeteciliğin Evrensel İlkeleri’ne göre, gazeteci ile politikacı arasında ilişki kaçınılmazdır ancak biri ötekinden emir almaz. Gazeteci bağımsızlığını korumak zorundadır. Aksi halde yaptığı iş, gazetecilik olmaktan çıkar.

Gazetecilik Meslek İlkeleri’nin 11’inci maddesinde şu ilkeye vurgu yapılıyor: “Tekzip ve cevap hakkına saygı gösterilmelidir.” Gönderilen tekzibi veya cevabı beğenseniz de saygı göstermek zorundasınız, beğenmeseniz de…

TAK 11’inci maddeye uygun davranmadığı nedeniyle MEK, kurumun oy birliği ile uyarılmasına karar vermiştir.

Kamuoyuna saygı ile duyurulur.

Medya Etik Kurulu

Paylaş

Özel haberlerin başka sitelerde kullanımı

KKTC’de MYK Yayıncılık Ltd. bünyesinde MYK veya MYK Haber olarak yayın yapan mykibris.com uzantılı internet haber sitesinin Direktörü Emre Zeren Safa tarafından Medya Etik Kurulu’na gönderilen şikâyet yazısı ele alınıp değerlendirilmiştir.

Şikâyette söz konusu yayın kuruluşunun haber, yazı, fotoğraf ve benzeri içerik ve uygulamalarının; izinsiz bir şekilde, anlık ve kesintisiz olarak, KKTC’de yayın yapan YeniBakisGazetesi.com uzantılı bir başka internet gazetesi ve Yeni Bakış isimli yazılı gazete tarafından kullanıldığı ve bu etik kurallara uymayan uygulamanın Mart 2023-Şubat 2024 tarihleri arasında gerçekleştirildiği kaydedildi. Medya Etik Kurulu, başvuru üzerine şikâyet edilen Yeni Bakış Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni’ne yazı yazmış ve  görüşlerini almıştır.

Yeni Bakış Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Yusuf Kısa, Medya Etik Kurulu’na gönderdiği yazıda, Yeni Bakış haber sitesi için editörlük hizmetini, dıştan hizmet alımı olarak özel bir şirketten aldıklarını ancak kendi gözlemlerinin yanı sıra bazı kişilerden gelen şikâyetler doğrultusunda ilgili şirketten editörlük hizmeti almayı yaklaşık 2 hafta önce durdurduklarını belirtmiştir.

Hizmet alımının sonlandırılmış olması işlenen etik dışı uygulamanın, yok sayılması anlamına gelmemektedir.

Bunun yanında izinsiz bir şekilde kullanılan haberlerde MyKibris.com muhabirlerinin isimleri de şikâyet konusu olan yayın organının personeli gibi gösterilmiştir.

İnternet Gazeteciliği Deklarasyonu’nun 3. maddesinde “Başka bir medya kuruluşundan alınarak yayımlanan haberlerde kaynağın belirtilmesi ve medya kuruluşunun kendi imkânlarıyla ürettiği özel haberlerin tamamının kullanılmayıp haberi üreten medya kuruluşuna link verilmesi esastır” denilmektedir.

Yine aynı Deklarasyon’un 4. maddesinde “Gazetede ya da internet haber sitesinde yayımlanan köşe yazısı ancak yazarın ve yayımcının izniyle haber sitesine konulabilir” kuralı vardır.

Beşinci maddede ise “İnternet haber sitelerinin sorumluları, gazetecilik kaygısıyla hareket ederler” şeklinde bir kural bulunmaktadır ki yayıncılıkta esas bu olmalıdır.

Bu bağlamda Medya Etik Kurulu, yenibakisgazetesi.com’un yayıncılık kurallarına uymayarak mesleki etik değerlere aykırı davrandığına ve yenibakisgazetesi.com’un uyarılmasına karar vermiştir.

Ayrıca son zamanlarda artan bu tür emek hırsızlığı olaylarının tabela gazeteleri veya künyesiz yayın yapan haber sitelerinde çokça yer alması nedeniyle mesleki erozyon endişesi taşıdığımızı da kamuoyu ile paylaşmak istiyoruz.

19 Mart 2024 – Medya Etik Kurulu Kararları

Karar 137

AP Milletvekili Niyazi Kızılyürek’in TAK’a yaptığı açıklamanın ilgili kurumda yayınlanmaması üzerine MEK’e yaptığı müracaat değerlendirildi. Kızılyürek’in cevabı açıklamasının TAK’ta yer almaması, ifade özgürlüğüne aykırı bulunmuş ve konuyla ilgili TAK kınanmıştır. Bunun üzerine TAK Müdürü Fehmi Gürdallı MEK’e bir yazı göndermiş ve o yazısında suçlamaları kabul etmemiş ayrıca Kızılyürek’inilgili yazısını yayınlamak mecburiyeti olmadığını belirtmiştir. Kurul, sayın Gürdallı’ya gönderdiği cevabi yazıda TAK’ın herkesin sesi olması gerektiğini, uluslararası kabul gören, ifade özgürlüğüne saygı duyması gerektiğini belirtmiş ve benzer bir olayın yaşanmaması arzusunu dile getirmiştir.

5 Mart 2024 – Medya Etik Kurulu Kararları

Karar 136

Etik Kurul, Mykibris.com’un yenibakıs.com ve Yeni Bakış Gazetesi’nin üretmiş oldukları haber, fotoğraf ve yorumların kendinden izinsiz bir şekilde kullandığı gerekçesiyle yaptığı şikayeti değerlendirildi. Medya Etik Kurulu Yeni Bakış Gazetesi ve yenibakis.com’u etik kurallara uymadığı gerekçesiyle kınama kararı almış ve bu doğrultuda yaptığı basın bildirisiyle konuyu kamuoyunun gündemine taşımıştır.

13 Şubat 2024 – Medya Etik Kurulu Kararları

Karar 135

Bugünkü toplantıda Kurul’un yeni üyeleri Yetin Arslan ve Çağdaş Öğüç’e çalışma sistemiyle ilgili Başkan tarafından bilgi verildi. Ardından Gazeteciler Birliği Yönetimi ile toplantı yapıldı. Toplantıda künyesiz olarak sosyal medyada yer alan gazetelerle ilgili ortak hareket edilmesi kararlaştırıldı.

16 Ocak 2024 – Medya Etik Kurulu Kararları

Karar 132

Günlük etik dışı yayınlara daha hızlı tepki koymak anlamında online iletişime daha fazla önem verilmesi ve herhangi bir olumsuzluk yaşanmaması halinde rutin aylık toplantıların değerlendirme niteliğinde devam etmesi kararı alındı.

Karar 133

K.T Barolar Birliği’nin İnsan Hakları Komitesi ile işbirliği olanaklarının gelişmesi için toplantı yapılacak.

Karar 134

Medya Etik Kurulu’nda görev yapan Özen Çatal ve Engin Aluç’un görev sürelerinin dolması nedeniyle kuruldaki görevlerinin kendi istekleriyle sonlandırılmasına ve konuyla ilgili yeni üyeler atanması için KTGB ile temasa geçilmesine karar verildi.

7 Kasım 2023 – Medya Etik Kurulu Kararları

Karar 128

Yayınlanan bildirinin özeti: Haber niteliğindeki yayınlarda tarafsızlık ve herhangi bir yorum eklenmeksizin kullanılması ilkesine uyulması. Yayınlarda zanlı konumundaki kişilerin daha mahkeme aşaması devam ederken bazı haber kaynaklarında suçlu ilan edilmesi gibi yayıncılık kurallarına uymayan tavırlar sergilenmektedir. Bu durum zanlıların kamu vicdanında suçlu muamelesi görmesine neden olmaktadır. Medya Etik Kurulu kamuoyu oluşturmada medyanın rolünün büyük olduğunu unutmadan söz konusu yayınları yapanları sorumlu yayıncılık  ve doğru habercilik kurallarına uymaya davet eden bir bildiri yayınlama kararı aldı.

Karar 129

Medya Etik Kuruluna Muazzez Seldağ’ın yerine Efdal Keser atandı ve toplantılara katıldı. Konuyla ilgili bilgilendirici açıklama yapılması karara bağlandı.

Karar 130

Avrupa Etik Kurulları Komisyonu’na yeniden başvuru kararı alındı.

Karar 131

Özgül Gürkut’un şikayet dilekçesi görüşüldü. Konuyla ilgili basın bildirisinin önceden yapıldığı konusunda başkana yetki verildi.

5 Nisan 2023 MEK Kararları

Karar 122
25 Mart tarihli KıbrısWeb ve 27 Mart tarihli Halkın Sesi internet gazetelerinde yayınlanan “Kıbrıs’ın Kuzeyi Silahsız İşgal mi Ediliyor” ve “İsrailliler Topraklarımızı Ele Geçiriyor” haberlerinde ötekileştirme ve doğrulamaya gayret edilmemiş haberler nedeniyle her iki gazetenin de ikaz edilmesi kararı alınmıştır.

Karar 123
Tahir Oduncu’ya Türkiye’deki olayların MEK tarafından değerlendirilmediği yönünde bilgi verilmesi kararlaştırılmıştır.

Karar 124
Aydın Ayder’e şikayet konusu yazıların Medya Etik Kurulu’na gönderildikten sonra bilgi verilmesi konusunda cevap verilmesi kararlaştırılmıştır.

Karar 125
Zeka Yılmaz’a “ceset” ifadesiyle ilgili şikayetinin kurulda değerlendirildiğini ama herhangi bir kusur bulunmadığı yönünde bilgi verilmesi kararlaştırılmıştır.

31 Ocak 2023 MEK Kararları

Karar 121
Erman Dolmacı’nın Ferhat Atik’in Kıbrıs Postası Gazetesi’ndeki köşe yazısıyla ilgili şikayetinin MEK’in yetki alanının dışında bir medya kuruluşu ile ilgili bir içerikte olması ve söz konusu kanalın ücretli bir kanal olması nedeniyle reddedilmesine ve şikayet eden şahsın konu ile ilgili bilgilendirilmesine karar verildi.

Kıbrıs Gazetesi’nin 29 Aralık 2022’de yayınlanan Özer Kanlı’ya ait köşe yazısında LGBTİ bireylerin ötekileştirilmesi nedeniyle Hasan Halil tarafından MEK’e yapılan şikayet değerlendirilerek ilgili gazetenin uyarılmasına karar verildi.

Kıbrıs Gazetesi’nin 26 Ocak 2023 Perşembe günü yayınlanan “Aşk Cinayeti” manşetli haberi dolayısıyla MEK’e Neşe Yaşın, KTGB, Simge Çerkezoğlu, Tülay Sönmez, Emel Kaya, Ziya Nasıfoğlu, Fatoş Özgürsel Polili, Aydın İnce Özteray, Özgül Gürkut tarafından yapılan ayrı ayrı şikayetler değerlendirilmiş ve Kıbrıs Gazetesi’nin kınanması karara bağlanmıştır.

2 Ağustos 2022 MEK Kararları

Karar 118
Şikayetçi Kerem Güneşer, ismi verilmeyen 2 bisikletçi hakkında Gadara Medya Haber grubu tarafından yapılan bir haber şikayet edilmiştir. Şikayetin içeriği belli olmazken, haber ile ilgili link de verilmemiştir. Bu nedenle oy birliği ile konu hakkında herhangi bir kararın alınmaması kararlaştırılmıştır. Ulaşılan linkte etik dışı bir durum görülmemiştir.

Karar 119
Aysu Emre İnal tarafından masumiyet karinesine uyulmadığı gerekçesiyle yaptığı ikinci şikayet değerlendirilmiştir. Mahkeme haberlerinin yapılması doğaldır ancak şikayete konu haberde zanlının açık adı ve fotoğrafının kullanılmış olması, fotoğrafın mozaiklenmemesi gazetecilik etik kurallarına aykırı bulunduğundan Kıbrıs Manşet internet gazetesinin uyarılması kararı alınmıştır.

Karar 120
Kamil Kanıpek’in yaptığı şikayet üzerine (25.7.22) türü tehlike altında olan bir köpek balığını avlayarak fotoğrafını sosyal medya üzerinden paylaşılması ve kahramanlık haberi yapılmasıyla ilgili iddialar değerlendirilmiş ve şu karar alınmıştır. Gazeteci haberini yaparken, bütün canlıların yaşam hakkı olduğunu hatırlayarak, bu alanlarda yapılan haberlerin, türlerin korunması için uluslararası alanda atılan adımların hilafına doğal yaşama zarar verici sonuç doğurmayacağından emin olma ve haberiyle ilgili en tatmin edici bilgiye sahip olma sorumluluğu taşımaktadır. Bütün meslektaşlarımızı bu alanda farkındalığın artırılması için hassasiyet göstermeye çağırırız.