15 Ekim 2021
Masumiyet Karinesine Yeterince Özen Gösterilmiyor
Medya Etik Kurulu (MEK), 20/09/2021 tarihinde Kıbrıs Manşet Gazetesi tarafından yayınlanan “Suçunu Kabul Etti” başlıklı haber ile ilgili Kurul’a yapılan başvuruyu değerlendirerek Kıbrıs Manşet Gazetesi’nin kınanmasına karar verdi. Kurul, şikayet üzerine yaptığı değerlendirmede Gazetecilik Meslek İlkeleri’nin 1., 4., 11. ve 12. maddelerine aykırı yayın yaptığı tespit edilen Kıbrıs Manşet Gazetesi’nin kınanmasına karar verirken, benzeri habere yer veren ve zanlının elleri kelepçeli fotoğrafını yayınlayan diğer basın kuruluşlarını da yapılan haberlerde masumiyet karinesi konusunda hassasiyet göstermeleri gerektiğini anımsattı.
Medya Etik Kurulu’ndan yapılan açıklamada Kurul’un 12.10.2021 tarihinde gerçekleştirdiği toplantısında, müvekkili adına MEK’e şikayet başvurusunda bulunan Av. Mustafa Atakara’nın dilekçesinin değerlendirildiği kaydedildi. MEK açıklamasında, haberde sanık olarak dinlenen polis memurunun ifadesinin, iddia şeklinde aktarılmak yerine, zanlının suçunun sabit bulunduğu yönünde bir algı yaratacak şekilde başlık atıldığı belirtildi. Açıklamada, bu nedenle kurulun, gazetenin, Gazetecilik Meslek İlkeleri’nin “Gazetecinin temel görevi, gerçekleri nesnel bir biçimde, çarpıtmadan, sansürlemeden aktarmaktır” şeklindeki 1. maddesi, “Basın yayın organları masumiyet karinesine saygılı olmalı, suçluluğu yargı kararıyla sabit olmadıkça herhangi bir kişiyi suçlu ilan edecek yayın yapmaktan kaçınmalıdır. Yargı süreci devam eden davalarda iddialar ve savunmalar adil ve dengeli biçimde aktarılmalıdır” şeklindeki 4. maddesinin ihlâl edildiği sonucuna varmıştır.
Bunun yanı sıra, MEK açıklamasında, habere konu zanlının izni olmadan ve elleri kelepçeli şekilde mahkeme kapısında çekilen fotoğrafının da kullanılmasının ve açıkça isminin belirtilmiş olması Gazetecilik Meslek İlkeleri’nin “Üstün kamu yararı olmadıkça, sahibinin izni dışında belge, fotoğraf, ses veya görüntü alınmamalıdır” şeklindeki 12. maddesine aykırı davranıldığının tespit edildiği kaydedildi.
MEK açıklamasında, söz konusu şikâyete yönelik olarak Kıbrıs Manşet Gazetesi’nin kınandığı belirtilirken, kurul tarafından aynı konuda benzer haberlerin çeşitli yayın organlarında yine zanlı hakkında suçlu olduğuna ilişkin peşin yargı oluşturacak şekilde yayınlar yapıldığının tespit edildiği vurgulandı. Kurul, bu nedenle, yargı karar vermeden önce hiç kimsenin suçluluğunun ilan edilemeyeceği ve şahısların tutuklandıkları andan itibaren ‘zanlı’ olarak, dava sürecinde ‘sanık’ olarak adlandırılabileceği ve bir sanığın ancak davası sonuçlanıp mahkeme tarafından suçlu bulunduktan sonra ‘suçlu’ olarak adlandırılabileceği yönünde gazeteci meslektaşlarına bir kez daha hatırlatma ihtiyacını duymuştur.