Medya Etik Kurulu’ndan “Ada News”e Uyarı Kararı

Medya Etik Kurulu, Ada News adlı yayının 19 Aralık 2024 tarihli ön sayfasında yer alan, Yüksek Mahkeme Başkanı Bertan Özerdağ’ın açıklamalarına dayanan habere ilişkin Kıbrıs Postası Dijital Yayınlar Koordinatörü Canan Onurer tarafından yapılan şikâyeti incelemiştir. Yapılan değerlendirme sonucunda, Gazetecilik Meslek İlkeleri’ne aykırılıklar tespit edilmiştir.

Haberde, İnternet Gazeteciliği Deklarasyonu’nun 3. maddesi olan “Başka bir medya kuruluşundan alınarak yayımlanan haberlerde kaynağın belirtilmesi ve medya kuruluşunun kendi imkânlarıyla ürettiği özel haberlerin tamamının kullanılmayıp, haberi üreten medya kuruluşuna link verilmesi esastır” ilkesine aykırı hareket edilmiştir.

Gazeteciliğin temel ilkelerinden biri olan şeffaflık ilkesi de ihlal edilmiştir. Özerdağ ile yapılan röportajın, Kıbrıs Postası TV’de Ulaş Barış tarafından sunulan programda yapıldığı bilinmesine rağmen bu bilginin paylaşılmaması, gazetecilik prensiplerine aykırıdır. Bu durum aynı zamanda fikri mülkiyet haklarının ihlali olup, gazetecilikte adil rekabeti de zedelemekte ve medya sektörünün etik bütünlüğüne zarar vermektedir.

Yukarıda belirtilen ilkeler çerçevesinde, Medya Etik Kurulu, Ada News adlı haber portalını oy birliğiyle uyarma kararı almıştır. Bir başka haber kurumuna ait haberler, emeğe ve fikri mülkiyet haklarına saygı çerçevesinde değerlendirilmeli ve haberi üreten kuruluşa mutlaka atıf yapılmalıdır. Tüm medya organlarını, haber kaynaklarını açıkça belirtmeye ve gazetecilik etik ilkelerine bağlı kalmaya davet ediyoruz.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.

Medya Etik Kurulu

Paylaş

Medya Etik Kurulu’ndan Basın Açıklaması

Medya Etik Kurulu, 18 Aralık 2024 tarihli “Bugün Kıbrıs” internet gazetesinde Ayşemden Akın imzasıyla yayımlanan, “Krediyle Arsa, YAPSAT’la Servet” başlıklı ve İçişleri Bakanı Dursun Oğuz’a yönelik iddiaları içeren haber hakkında, bizzat Bakan Oğuz’dan gelen şikâyeti değerlendirmiş ve haberi Gazetecilik Meslek İlkeleri açısından incelemeye almıştır.

Bakan Dursun Oğuz ve gazeteci Ayşemden Akın’ın görüşlerini dinleyen Medya Etik Kurulu, yapılan incelemede gazetenin tarafların görüşlerine başvurduğunu ve İçişleri Bakanı Dursun Oğuz’un açıklamalarına detaylı şekilde yer verdiğini tespit etmiştir. Bakan Oğuz’un hem kurul hem de gazeteyle paylaştığı belgelerin, kişisel verileri koruma hassasiyetiyle yayımlanmamasının makul olduğu değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda, Gazetecilik Meslek İlkeleri’nin 3. maddesi olan “Haber, yorum ve görüşlerin açıkça birbirinden ayrılması” ve 4. maddesi olan “Tarafların görüşlerine yer verilmesi ve nesnel haber yapılması” ilkelerine uygun hareket edildiği görülmüştür.

Dünyada siyasiler başta olmak üzere, kamuya mal olmuş kişilerle ilgili konular her zaman yüksek haber değeri taşır. Burada da bir bakan ile ilgili iddiaların araştırılarak, kanıtlar üzerinden haber yapılması oldukça anlaşılırdır. Bu bağlamda, Medya Etik Kurulu, haberin Gazetecilik Meslek İlkeleri’nin 22. maddesinde yer alan “Özel yaşamın gizliliği esastır. Üstün bir kamu yararı olmadıkça veya kişinin rızası alınmadıkça özel yaşamın gizliliğini ihlâl eden habercilik yapılmamalıdır” ilkesine de uygun olduğunu belirlemiştir.

Gazeteci, haberini yaparken birçok farklı kaynaktan verilerini doğrulatma sorumluluğu taşır. Medya etiğinin gelişmesi ve demokrasinin temel noktalarından biri de habere ulaşma hakkının korunmasıdır. Bu noktada Bakan Oğuz’un gazeteci Ayşemden Akın’ın sorularına yanıt vermesi ve veri paylaşması, takdir edilmesi gereken bir tutumdur. Demokratik toplumlarda beklenen bu tutuma rağmen, bir gazetecinin suç içermeyen bir haberle ilgili polise ifade vermek zorunda bırakılması, medya etiği, basın özgürlüğü ve demokrasi açısından ürkütücüdür.

Bakan Dursun Oğuz, haberin içeriği ile başlığının örtüşmediği ve mağduriyet yarattığı yönünde de şikâyetini dile getirmiştir. Haber başlıklarının gazetecilik açısından büyük öneme sahip olduğunun bilinciyle yapılan değerlendirmede, söz konusu başlığın maksadını aşabileceği ve yönlendirme içerdiği tespit edilmiş; ancak başlığın basın özgürlüğü ve haber içeriği arasındaki denge dikkate alınarak, etik ihlal içermediği sonucuna varılmıştır.

Bu bağlamda, söz konusu haberde herhangi bir etik ihlal veya gazetecilik ilkelerine aykırı bir bulguya rastlanmamıştır. İnceleme sonucunda, ilgili haberin etik kurallara uygun olduğuna oybirliği ile karar verilmiş ve başka bir işlem yapılmasına gerek duyulmamıştır.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.

Medya Etik Kurulu

 

Medya Etik Kurulu’ndan Kamalı Haber’e kınama

Medya Etik Kurulu’nun web sitelerine yönelik rutin denetimleri sırasında, 13 Aralık 2024 tarihinde bazı haber sitelerinde yayımlanan ve Kamalı Haber imzasıyla servis edilen “Hırsız Kardeşler ve Suç Ortakları 300’e Yakın Giyim ve Aksesuar Çaldı” başlıklı haber tespit edilmiştir. Yapılan incelemede, söz konusu haberin Gazetecilik Meslek İlkeleri’nin çeşitli maddelerini ihlal ettiği belirlenmiştir.

Haberde, Gazetecilik Meslek İlkeleri’nin 4. maddesi olan Masumiyet Karinesi açıkça ihlal edilmiştir. Suçluluğu yargı kararıyla kesinleşmemiş kişilerin suçlu ilan edildiği görülmüştür. Basın etiği gereği, mahkeme kararı olmadan kimse suçlu ilan edilemez.

Ayrıca, haber içeriği Gazetecilik Meslek İlkeleri’nin 22. maddesinde belirtilen kişilik haklarını da ihlal etmektedir. Haberde, ismi geçen kişilerin onuru zedelenmiş ve mahkeme kararı olmadan kamuoyunda suçlu algısı oluşturulmuştur.

Bu ihlaller nedeniyle, Medya Etik Kurulu olarak Kamalı Haber’e kınama kararı verilmiştir. Kurulumuz, Kamalı Haber’e abone olan gazetelere, çalışma yöntemlerini gözden geçirmeleri ve etik dışı haberlere tevessül etmemeleri çağrısında bulunmaktadır. Bu tür habercilik, gazetecilik ilkelerine aykırıdır ve mesleki saygınlığa zarar vermektedir.

Kurulumuz, söz konusu haberin erişimden kaldırılmasını ve/veya isimlerin kapatılmasını talep ederken, tüm medya kuruluşlarını etik kurallara uygun ve sorumlu gazetecilik yapmaya davet etmektedir.

Medya Etik Kurulu

MEK’ten Kıbrıs Türk Haber Sitesi’ne uyarı

5 Aralık 2024 tarihinde Kıbrıs Türk Haber Sitesi’nde yayımlanan “Güneyden Sonra Kuzey’de de Davalar Sırada!” başlıklı haberle ilgili olarak, haberde ismi geçen kişinin avukatı İzzi Okray tarafından Medya Etik Kurulu’na bir şikâyet dilekçesi iletilmiştir. Kurulumuz, söz konusu haberle ilgili değerlendirme yapmış ve Kıbrıs Türk Haber Sitesi’nin yayımladığı haberin Gazetecilik Meslek İlkeleri’ne aykırılıklar içerdiğini tespit etmiştir.

Medya Etik Kurulu’nun yaptığı incelemede, haberde Gazetecilik Meslek İlkeleri’nin 4’ünc maddesi olan “Masumiyet Karinesi” ilkesinin açıkça ihlal edildiği belirlenmiştir. Haber içeriğinde, ismi geçen kişinin suçu kesinleşmemiş olmasına rağmen suçlu ilan edildiği anlaşılmıştır. Bu durum, ilgili kişinin kişilik haklarını zedelemekte ve kamuoyunda mahkeme kararı olmadan suçlu algısı yaratmaktadır. Basın etiği, bireylerin haklarının korunmasını ve kişilik haklarına saygıyı zorunlu kılar. Yargı kararıyla suçluluğu sabit olmadıkça, hiç kimsenin suçlu ilan edilemeyeceği ve adil yargılanma hakkına sahip olduğu gerçeği, basın etiğinin temel ilkelerindendir.

Öte yandan, haberdeki iddiaların doğruluğu teyit edilmeden yayımlandığı da görülmektedir. Bu durum, Gazetecilik Meslek İlkeleri’nin ilk maddesi olan “Nesnellik ve Tarafsızlık” maddesine aykırılık içermektedir. Haberlerin, doğruluğu kanıtlanmış bilgilere dayanması ve tarafsız bir biçimde sunulması gerekmektedir. Haberin bu şekilde yayımlanması, kamuoyunu yanıltıcı nitelik taşımaktadır.

Yukarıda belirtilen ilgili maddeler çerçevesinde, Kurulumuz oy birliğiyle Kıbrıs Türk Haber Sitesi’ne uyarı verilmesine karar vermiştir. Ayrıca, söz konusu haberin masumiyet karinesine aykırı olduğu, kişilik haklarını ihlal ettiği ve nesnellik ilkesini ihlal ettiği gerekçesiyle erişimden kaldırılması ve İnternet Gazeteciliği Deklarasyonu’nun 11. maddesi olan “tekzip ve cevap hakkına saygı gösterilmesi” ilkesine dayanarak, avukat İzzi Okray tarafından talep edilen tekzip metninin gazetede yayımlanması gerektiği yönünde çağrıda bulunma kararı almıştır.

Saygılarımızla

Medya Etik Kurulu

 

Medya Etik Kurulu’ndan Polis Genel Müdürlüğü ve Yayın Yüksek Kurulu’na ziyaret

Medya Etik Kurulu, yeniden yapılanma sürecinin ardından, kurumsal paydaşlarla iş birliklerini güçlendirme ve diyalog yollarını artırmak amacıyla nezaket ziyaretlerine başladı. Bu kapsamda bugün gerçekleştirilen ilk ziyaretler, Polis Genel Müdürlüğü ve Yayın Yüksek Kurulu’na yapıldı.

Kurul Başkanı Aysu Basri Akter, Kurul Başkan Yardımcısı Çağdaş Öğüç ve Kurul Üyeleri Yetin Arslan ile Nezire Gürkan, Polis Genel Müdürlüğü ve Yayın Yüksek Kurulu ile olası iş birliklerini ele alarak, medya etiği ve kurumların toplumsal sorumlulukları konularında görüş alışverişinde bulundu.

Polis Genel Müdürlüğü’nde, Polis Genel Müdürü Kasım Kuni, Polis Genel Müdür Birinci Yardımcısı Ali Adalıer ve Polis Basın Subayı Müfettiş Yılmaz Hacıoğulları tarafından karşılanan heyet, medya etiği ve haber kaynağı olarak Polis Basın Subaylığı’nın medyadaki rolü üzerine görüşme gerçekleştirildi. Yayın Yüksek Kurulu ziyaretinde ise Başkan Feyzi Hansel ve Kurul Üyeleri Yasemin Saban, Hüseyin Gürlek ile medyanın denetimi ve etik standartlarının yükseltilmesi konuları ele alındı.

Medya Etik Kurulu tarafından yapılan açıklamada, ziyaretler sırasında ele alınan konuların kurumlar arası iş birliklerini ve medya etiğini güçlendirme konusunda önemli olarak nitelendirilirken, medya sektöründe şeffaflık, hesap verebilirlik ve etik standartların korunması ve geliştirilmesi için çalışmaların devam edeceği bildirildi.

PGM_MEK_1

YYK_MEK_1

Medya Etik Kurulu’ndan kınama kararı

Medya Etik Kurulu, medyada yer alan mahkeme haberlerinde çok sık ihlal edilen “masumiyet karinesine saygı” ilkesiyle ilgili yeni bir kınama kararı yayımladı.

Kıbrıs Manşet adlı internet haber sitesinde, Kamalı Haber imzasıyla 4 Aralık 2024 tarihinde yayınlanan “Uyuşturucu zanlılarına 7 gün tutukluluk”, “Lefkoşa’da Bıçaklı Saldırı: Tutuksuz Yargılanacak”, “CÖŞ Ekipleri Şüphelendi, Üzerinden Uyuşturucu Çıktı” ve “Kaçak Zanlı Mahkemeye Çıkarıldı” başlıklı haberlerin tamamının, Gazetecilik Meslek İlkelerinin “basın yayın organları masumiyet karinesine saygılı olmalı, suçluluğu yargı kararıyla sabit olmadıkça herhangi bir kişiyi suçlu ilan edecek yayın yapmaktan kaçınmalıdır. Yargı süreci devam eden davalarda iddialar ve savunmalar adil ve dengeli biçimde aktarılmalıdır” diyen 4. maddesini açıkça ihlal ettiği gerekçesiyle, Kıbrıs Manşet ve Kamalı Haber Ajansı’nı oybirliği ile kınama kararı almıştır.

Medya Etik Kurulu, özellikle mahkeme haberlerinde yapılan bu hak ihlalinin, popüler olma, daha fazla okunma uğruna yapılan ve kabul edilemez bir ihlal olduğuna vurgu yaparak, suçluluğu kanıtlanana kadar herkesin suçsuz olduğu ilkesini bir kez daha hatırlattı. Kurul, hakkında henüz hüküm verilmemiş kişilerin “suçlu” değil, “zanlı” olduğunu, bu kişilerin açık isim ve fotoğraflarının yayınlanmasının temel haklara saldırı olduğunu vurgulayarak, Kıbrıs Manşet ve Kamalı Haberi söz konusu haberlerle ilgili uygun düzenlemeyi derhal yapmaya ve meslektaşları medya etik ilkeleri konusunda daha hassas ve duyarlı olmaya çağırdı.

Medya Etik Kurulu’ndan kınama kararı

Girne-Karakum yolunda dün akşam meydana gelen trafik kazası, toplum genelinde ciddi bir sarsıntı yaratmıştır.
Şüphesiz ki, bu etkide bazı sosyal medya platformlarda kaza anını detaylı yansıtan güvenlik kamerası görüntülerinin de etkisi yadsınamaz.
Medya Etik Kurulu, dün akşam yayınladığı uyarı mesajında, ilgili kurumları uyarmış ve hem sosyal medya içerik üreticileri hem de kullanıcılarına etik dışı böylesi görüntülerin çoğaltılmaması için çağrıda bulunmuştur.
Ne var ki, uyarı alan kurumların daha fazla izlenme ve popüler olma uğruna bu etik dışı yayınları kaldırmamayı tercih ettiklerini üzülerek görüyoruz.
Medya Etik Kurulu yaptığı değerlendirmede, Gazetecilik Meslek İlkelerinin “Kaza ve cinayet haberlerinde kan ve şiddet unsurları içeren fotoğraf ve görüntüler yayımlanmamalıdır” diyen . 16. maddesine ve “Üstün kamu yararı olmadıkça, sahibinin izni dışında belge, fotoğraf, ses veya görüntü alınmamalıdır” diyen 12. maddesine açıkça aykırı davranan Gündem Kıbrıs, Mağusa Haber Ajansı, Kıbrıs Dakik, Kıbrıs Son Dakika ve Ada TV’yi oy birliği ile kınama kararı almıştır.
Medya Etik Kurulu, böylesi paylaşımların üstün kamu yararı içermediği, aksine kan ve şiddet popülizmini beslediğinin ve temel toplumsal etik, ahlaki değerleri körelttiğinin bir kez daha altını çizerek, meslektaşlarımız yanında, sorumluluk sahibi her bireyi böylesi görüntülerin paylaşımına ortak olmamaya bir kez daha çağırır.
Saygılarımızla
Medya Etik Kurulu

Ölümlü trafik kazası ile ilgili basın açıklaması

Bugün akşam saatlerinde Gündem Kıbrıs, Ada TV, Kıbrıs Dakik ve Kıbrıs Son Dakika tarafından yayımlandığı tespit edilen ve bir ölümlü trafik kazasına ait görüntüleri içeren video, Medya Etik Kurulu tarafından ciddi bir endişe ile değerlendirilmiştir. Söz konusu içerik, medya etiği açısından birçok temel kurala aykırılık taşımakta; hem bireysel hak hem de toplumsal değerleri ihlal etmektedir. Bu tür içeriklerin yaygınlaşması, yalnızca mağdurlar ve aileleri üzerinde derin bir travma yaratmakla kalmamakta, aynı zamanda toplum sağlığını da olumsuz yönde etkilemektedir.
Bu tür görüntülerin, kamu yararı gözetilmeden ve herhangi bir hassasiyet sergilenmeden paylaşılması, gazetecilerin etik sorumluluğunu ihlal eden bir davranıştır. Ayrıca, mağdur ailelerinin duygusal durumlarının göz ardı edilerek, trajedinin yalnızca görselleştirilmesi derin bir sorumsuzluğun da göstergesidir.
Videonun sunum şekli ve yayılma amacı, medyanın toplumsal sorumluluk bilincine uygun olmadığını açıkça göstermektedir. Sansasyonel bir yaklaşım benimsenerek, olayın insani boyutu göz ardı edilmiş; izlenme oranlarını artırmaya yönelik bir içerik oluşturulmuştur. Medya kuruluşlarının ve içerik üreticilerinin, kamuoyunu bilgilendirme görevini bu tür etik dışı yaklaşımlarla zedelememesi gerektiğini bir kez daha hatırlatmak isteriz.
Özellikle trajik olaylar içeren içeriklerde, izleyicilere yönelik gerekli uyarıların yapılması ve bu görüntülerin filtrelenmesi bir zorunluluktur. Bu tür ihmaller, medya kuruluşlarının toplum üzerindeki etkisini kontrolsüz bir şekilde kullanması anlamına gelir ve bu kabul edilemez bir durumdur.
Medya Etik Kurulu olarak, tüm medya kuruluşlarına ve içerik üreticilerine bir kez daha çağrıda bulunuyoruz. Bu tür trajik olayların ele alınışında, yalnızca insan onuruna ve mağdur ailelerin haklarına saygı göstermekle kalınmamalı, aynı zamanda toplumun ortak duygusal sağlığına zarar verebilecek yaklaşımlardan da kaçınılmalıdır. Medya etiğine uygunluk sadece gazetecilerin değil, dijital platformlarda içerik üreten ve/veya yayan herkesin sorumluluğudur. Toplumsal sorumluluğun ve etik değerlerin korunması adına, tüm basın emekçileri ve bireyleri bu konularda daha bilinçli davranmaya davet ediyoruz.
Saygılarımızla
Medya Etik Kurulu

 

Medya Etik Kurulu’ndan Yeni Atamalar ve Görev Değişiklikleri

Medya Etik Kurulu, dün akşam gerçekleştirdiği toplantıda yeni atamaları ve yönetim değişikliklerini belirlemiştir. Görev süresi dolan Kurul Başkanı Dr. Bekir Azgın’a değerli katkıları ve yıllardır gösterdiği özverili liderliği için teşekkür edilmiş; boşalan Kurul üyeliğine Halil Davulcu, Kıbrıs Türk Gazeteciler Birliği Başkanlığı’na seçilen Efdal Keser’in yerine ise Nezire Gürkan atanmıştır.

Aynı toplantıda, Medya Etik Kurulu’nun yeni Başkan ve Başkan Yardımcısı da belirlenmiştir. Yapılan oylama sonucunda Aysu Basri Akter Medya Etik Kurulu Başkanlığı görevine, Çağdaş Öğüç ise Başkan Yardımcılığı görevine getirilmiştir.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.

Medya Etik Kurulu
27 Kasım 2024

Medya Etik Kurulu Basın Açıklaması

Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği’nin basına ilettiği bir açıklamanın, öncelikle Türk Ajansı Kıbrıs (TAK) tarafından etik kurallara uygun olmadan dolaşıma sokulması ve sonrasında birçok basın kurumu tarafından yayımlanması hakkında Kurulumuza bir şikayet başvurusu yapılmıştır. Medya Etik Kurulu, söz konusu haberle ilgili yaptığı incelemede, TAK ve haberi yayımlayan basın kuruluşlarının hasta mahremiyetini ve gazetecilik etik ilkelerini ihlal ettiği sonucuna varmıştır.

Haberde adı geçen bir kişinin şikayeti üzerine yapılan inceleme sonucunda, haberin TAK aracılığıyla tüm basın kurumlarına dağıtıldığı ve hasta mahremiyetini ihlal ettiği tespit edilmiştir. TAK’ın “KTTB: Bir hekimin idari mevkiinde uyguladığı bir eylem veya davranışı ile ilgili bir soruşturma yetkisine sahip değiliz” başlıklı haberi, 22 Ekim 2024 tarihinde tüm abonelerine servis edilmiştir.

Evrensel Hasta Hakları’na göre, her bireyin sağlık bilgileri gizli tutulmalı ve mahremiyetine saygı gösterilmelidir. Bu çerçevede TAK ve haberi yayımlayan basın kuruluşlarının bu özel sağlık bilgilerini geniş bir medya ağı üzerinden kamuya aktarması, hasta haklarının ihlaline sebebiyet vermiştir. Gazetecilik Meslek İlkeleri’nin 22’nci maddesinde de belirtildiği üzere, “Özel yaşamın gizliliği esastır. Üstün bir kamu yararı olmadıkça veya kişinin rızası alınmadıkça özel yaşamın gizliliğini ihlâl eden habercilik yapılmamalıdır.”

Bu doğrultuda Medya Etik Kurulu, TAK ve haberi yayımlayan diğer medya kuruluşlarını uyarma kararı almıştır. Basın emekçilerinin kişisel mahremiyet ve hasta haklarına saygı göstermeleri ve toplumsal sorumluluklarına uygun hareket etmeleri gerektiğini hatırlatmak isteriz.

Uyarı alan medya kuruluşları şunlardır: Türk Ajansı Kıbrıs, arti392.com, gibriyagimedya.com, lefkehabertv.com, guncelkibris.com, halkinsesikibris.com, havadiskibris.com, kibrisgazetesi.com, kibrisligazetesi.com, kibrisgercek.com, kibrismanset.com, kibrisobjektif.com, kibrispostasi.com, meydankibris.com, topuzgazetesi.com, zimbahaber.com, zirvekibris.com, voicekibrishaber.com.