15 Mayıs 2018

Medya Etik Kurulu, gazetecilik  meslek ilkelerine, etik kurallara aykırı nitelikte haber yayımlayan Yeni Bakış Gazetesi’nin kınanmasını, Kanal T TV kanalı ile Evrensel Gazetesi’nin Evrensel.com internet sitesinin uyarılmasını kararlaşırdı.

Medya Etik Kurulu Mayıs ayında yaptığı olağan toplantısında iletilen şikayetleri görüşerek kararlar aldı.

MESLEKİ SAYGINLIK ESASTIR

Vergi Dairesi Müdürü Özdemir Kalkanlı ve memur Salih Koçak hakkında Yeni Bakış Gazetesi’nde yayımlanan ve ayrıca aynı gazete adına telefon mesajlarıyla iletilen iddialarla ilgili şikayetleri değerlendiren Medya Etik Kurulu, gazetecilerin mesleki saygınlıklarına gölge düşürecek eylemlerden ve görevlerden uzak durmaları, haber ve yorum ayırımını yapmaları ortaya atılan iddiaları belgelerle ispatlamaları, çıkar sağlayıcı davranışlardan kaçınmaları gerektiği yönündeki etik ilkelere dikkat çekti. 

Yeni Bakış Gazetesi’nde yayımlanan ve GİFA Holding’e, Vergi Dairesi’nce 111 milyon Tl vergi borcu gösterilmesinin, Vergi Dairesi Müdürü Özdemir Kalkanlı ve Amir Salih Koçak’ın rüşvet isteme niyetiyle bağlantılı kılındığı haberlerle ilgili şikayeti görüşen Medya Etik Kurulu, belgesiz, karşı tarafı suçlayıcı bir dil kullanıldığı ve karşı tarafın görüşlerini yansıtmadığı sebebiyle Yeni Bakış Gazetesi’nin  kınanmasına oybirliğiyle karar verdi.

HAKARET İÇEREN İFADELER KULLANILMAMALI

Medya Etik Kurulu’na yapılan şikayette,  17 Nisan 2018 tarihinde Kanal T’de yayınlanan Kartal Harman’ın yönettiği programa konuk olarak katılan Eray Özseyhan’ın Baraka Kültür Merkezi için “kendini bilmez ve p……. k” diyerek hakaret ettiği belirtildi.

Programda ağıza alınmayacak sözler kullanıldığı ve ailelerin programı izledikleri bir saatte bu tür yayınların yapılmasının etik olmadığına dikkat çeken Kurul, Kanal T’nin uyarılmasına oybirliğiyle karar verdi.

Kurul ayrıca Gazetecilerin, kişi ve kuruluşları eleştiri sınırları ötesinde aşağılayan, hakaret içeren ifadeleri kullanmamaları/kullandırmamaları gerektiğine dikkat çekti..

KAYNAK GÖSTERİLMELİ

BRTK Muhabiri İçim Yalovalı’nın, Güzelyurt Belediye Başkanı ile yaptığı röportajın BRTK İnternet Sitesi’nde yayınlandıktan hemen sonra kaynak gösterilmeden 4 Mayıs 2018 tarihinde Evrensel Gazetesinde yayınlanmasından dolayı yapılan şikayeti değerlendiren Medya Etik Kurulu, Evrensel Gazetesi’nin evrensel.com adlı internet sitesinin uyarılmasına oybirliğiyle karar verdi.

Kurul, Gazetecinin, haber ajanslarından veya başka medya kuruluşlarından alarak doğrudan kullandığı veya geliştirdiği haberlerde kaynak belirtmesinin etik ilkelerden olduğuna işaret etti.

ŞİDDET MEŞRULAŞTIRILMAMALI

Medya Etik Kurulu, cinayetler, özellikle kadına veya kişilere yönelik şiddet olaylarının, intiharların, yansıtıldığı bazı haberlerde, suçu meşrulaştırıcı bir sunumdan uzak durulması, her türlü haberde kullanılan dilin özenli olmasına dikkat edilmesi gereğine dikkat çekti. “Cinnet Geçirdi” ği, “Çılgın Aşık” “Çaresiz”olduğu “Tahrik” edildiği …. gerekçesiyle işlenen suçlara haklılık kılıfı sunulmaması gerektiğine işaret etti.

Irka, milliyete, etnik kökene, cinsel kimliğe, cinsel yönelime, dile, dine ve mezhebe yönelik ayrımcılığı teşvik edecek, şiddeti haklı gösteren, özendiren ve kışkırtan, nefret ve düşmanlığı körükleyen nitelikte yayın yapılmamasının da etik kurallar arasında olduğu anımsatıldı.

11 Nisan 2018

Avukat Nuray Necdet, Medya Etik Kurulu’na Kıbrıs Türk Barolar Birliği temsilcisi olarak  atandı.

Medya Etik Kurulu’nda üç yıl süreyle görev yapacak olan Nuray Necdet, 2015 yılında Leicester Üniversitesi’nden mezun oldu. Avukatlık stajını tamamlamasıyla birlikte 2016 yılından itibaren avukatlık mesleğini yürütmektedir.

KKTC’de yayıncılık alanında etik kodlara uyulması konusunda aktif çaba sarf etmek üzere oluşturulan Medya Etik Kurulu, basın-yayın alanında faaliyet yürüten, Birlikler ve Dernekler ya da Sendikalar Yasası tahtında tescil edilmiş olan ve tescilinden itibaren en az beş yıl düzenli olarak faaliyetlerini sürdüren sendika, dernek veya birliklerin seçtikleri, en az beş yıldır Sarı Basın Kartı sahibi olan dört, Barolar Birliği tarafından seçilen bir ve KKTC’de faaliyet gösteren üniversitelerin iletişim fakülteleri tarafından görevlendirilecek iki kişi olmak üzere toplam yedi kişiden oluşur.

MEDYA ETİK KURULU

9 Şubat 2018

Medya Etik Kurulu, nötr bir dille yazılmayan, yöntem,  yer, ilgililerin hayat hikayeleri verilerek detaylı olarak sunulan intihar haberlerinin tetikleyici rolüne, yaşamı sona eren kişinin yakınlarını incittiğine ve acılarını artırdığına dikkat çekerek gazetecilerin bu tür haberlerde çok hassas olmaları gerekliliğini anımsattı.

Medya Etik Kurulu, 6 Şubat Salı günü gerçekleştirdiği toplantıda, medyada, özellikle sosyal medyada yer alan İntihar haberleriyle ilgili şikayetleri değerlendirdi.

“İntihar olayları hakkında, haber çerçevesini aşan ve okuyucu veya izleyiciyi etki altında bırakacak, özendirici nitelikte ve genişlikte yayın yapılmamalıdır. Olayın ayrıntılarından ve uygulanan yöntemin tarifinden kaçınılmalı, olayı gösteren fotoğraf, resim veya film yayımlanmamalıdır” şeklindeki gazetecilik meslek ilksine dikkat çeken MEK, geleneksel ve elektronik, (Yeni) medyada bu ilkenin uygulanması gerektiğini vurguladı.  .

Gazetecilerin intihar haberleri konusunda belirlenmiş evrensel kurallara uymasının meslek ve temel insan haklarına saygının bir gereği olduğunu kaydeden Kurul, Dünya Sağlık Örgütü’nün 2004 yılında yaptığı önerileri de anımsatma ihtiyacını duydu. 

Dünya Sağlık Örgütü’nün Önerileri:

• İntihar duygusal olarak ele alınmamalı.
• Haber kısa tutulmalı, kurbanın ruhsal rahatsızlığı varsa belirtilmeli.
• İntihar yöntemi belirtilmemeli, olay yerinin fotoğrafı yayınlanmamalı.
• İntihar açıklanamaz olarak gösterilmemeli.
• İntihar kurbanlarını, intihar davranışını, onurlandıracak şekilde yansıtmaktan kaçınılmalı.
• Haberde ruh sağlığı hizmetleri ve yardım hatlarının iletişim bilgileri duyurulmalı.

MEDYA ETİK KURULU

7 Şubat 2018

6 Şubat günü yapılan toplantıda Medya Etik Kurulu (MEK) aşağıdaki konuları tartışmış ve şu kararları almıştır:

1. Karşı tarafı rencide eden kelimeler sözlüğü tartışılmış ve oluşturulan listeye eksik görülen bazı kelimeler eklenmiştir.
2. Simge Çerkezoğlu’nun Voice of The Island sitesinde yer alan intihar haberlerini konu alan şikâyeti incelendi ve intiharla ilgili etik kurallarını meslektaşlarımıza bir kez daha anımsatmak niyetiyle MEK Başkan yardımcısı Perihan Aziz’in medyaya yönelik bir açıklama yapması kararlaştırıldı.
3. Yasin Bal’ın Show TV hakkındaki şikâyeti üzerine konu tartışılmış ve Başkan’ın kendisine konunun Medya Etik Kurulu yetki sınırlarını aştığını bildirilmesi amacıyla şikâyet sahibini bilgilendirmesi kararlaştırılmıştır.
4. Çalışma esaslarını görüşen Yönetim Kurulu üyeleri, bundan böyle 3 defa üst üste mazeretsiz toplantıya katılmayan üyenin, üyeliğinin son bulmasını oy birliğiyle karara bağlamıştır.

Kamu oyuna saygıyla duyurulur.

MEK Yönetim Kurulu

11 Ocak 2018

Medya Etik Kurulu, gazetecilerin temel görevinin gerçekleri nesnel bir biçimde, çarpıtmadan, sansürlemeden aktarmak durumunda olduğunu ve gazetecilerin elde ettiği bilgileri doğrulatmak için çaba harcaması gerektiği yönündeki meslek ilkelerine dikkat  çekti.

Kurul ayrıca, hastanelerde görev  yapan, bilgi ve görüntü almaya çalışan  gazetecilerin, “yetkili kişinin ve hastanın (onun izin veremeyecek durumda olması durumunda yakınının) izni olmaksızın, hastane ve benzeri kurumlarda hiçbir ses ve görüntü almaması gerektiği yönündeki ilkeyi de anımsatarak  buna aykırı hareket edilmemesi gerektiğini vurguladı.

Medya Etik Kurulu gerçekleştirdiği olağan toplantısında yapılan şikayetleri değerlendirdi. Şikayet edilen medya kuruluşlarının konuyla ilgili savunmalarını talep etti, soruşturması tamamlanan olaylarla ilgili kararlar aldı.

Gaziverende hayvan otlatırken, “muhtemelen  avcılar tarafından vurulduğu yönünde medyada yer alan haberle ilgili olarak Avcılar Birliği’nin şikayetini değerlendiren Medya Etik Kurulu, söz konusu haberlerde olasılığa dayandırılarak verildiğini, ancak başlıklarla içerik arasında farklılıklar bulunduğunu, dikkat çekmek için   atılan başlıklarda kesin ifadelerin yer aldığına dikket çekti. Kurul başlıklarla içerik arasında sağlıklı  bir bağlantının bulunması ve kamu oyunu yanıltıcı ifadelerin kullanılmamasına özen gösterilmesini önerdi.

KIBRIS GAZETESİNE UYARI

Medya Etik Kurulu yaralı bir kişinin ambulanstan çıkarılırken resmini yayımlayan Kıbrıs Gazetesini uyardı.

Banu Keşanlı’nın, yaralı bir kişinin ambulanstan çıkarılırken resmini yayımlayan Kıbrıs Gazetesi hakkındaki şikayetini de değerlendiren Medya Etik Kurulu, söz konusu gazetenin Genel Yayın Yönetmeni Ali Baturay’dan istenilen savunmaya herhangi bir yanıt alınmadığını açıkladı.

Kurul, yaralı kişinin bilinçsiz durumdayken görüntüsünün yayımlanmasının gazetecilik meslek ilkelerine aykırı olduğunu anımsattı.

“İNTİHAL BİR TÜR SAHTEKÂRLIK VE HIRSIZLIKTIR. AŞIRMADIR”
“GAZETECİLİK MESLEK İLKELERİNE AYKIRIDIR”
12 Aralık 2017

Medya Etik Kurulu, bir kişinin eserinde, başka kişilerin ifade, buluş veya düşüncelerini kaynak göstermeksizin kendine aitmiş gibi kullanılmasının intihal olduğuna dikkat çekerek, intihalin bir tür sahtekârlık, hırsızlık, kopya, aşırma olduğunu anımsattı.

Kurul, gazetecilerin haber ajanslarından veya medya kuruluşlarından alarak doğrudan kullandığı ve yazdığı  haberlerde kaynak belirtmesinin esas olduğunu, söz konusu gazetecilik etiğinin, kullanılan bilimsel yazılar için de geçerli olduğunu anımsatarak,  medya mensupları ve kuruluşlarının bu ilkeye uymalarının önemini vurguladı.

HAVADİS GAZETESİNE UYARI

Medya Etik Kurulu aralık ayı olağan toplantısında iletilen şikayetleri değerlendirerek kararlar üretti.

Sn. Can Karluk’un, Sn. Zühre Akmanlar’ın Havadis Gazetesi’nde yayımlanan yazısının intihal olduğu yönündeki şikayeti üzerine, gazete genel yayın yönetmeni Başaran Düzgün’den görüş ve savunma istendiğini ancak bu konuda Sn. Düzgün’den herhangi bir yanıt alınmadığını belirten Kurul, Havadis Gazetesi’nin uyarılmasına karar vermiştir.

Şikâyet üzerine yapılan incelemede Sn. Zühre Akmanlar’ın 23 Temmuz 2017 günü Havadis Gazetesinde yayımlanan “Motivasyon” başlıklı yazısı ile Sn. Ece Gökyay’ın 6 Aralık 2016 tarihinde yayımlanan “Motivasyon Ne İşe Yarar?” (http://www.superergen.com/motivasyon-ne-ise-yarar) başlıklı yazısı arasında; Sn. Akmanlar’ın 21 Mayıs 2017 günü Havadis gazetesinde yayımlanan “Konuşmak, dinlemek ve anlamak” başlıklı yazısı ile Uzman Psikolog Özge Altan Aytun’un “Mutlu İlişkilerde İletişim” (http://www.psikolojistanbul.com/portfolio/mutlu-iliskilerde-iletisim/ başlıklı yazısı  arasında; Sn. Akmanlar’ın 17 Eylül 2017 günü Havadis gazetesinde yayımlanan “Okul Zili Çalarken Sizde de Kaygı Zilleri Çalmasın başlıklı yazısı ile Uzman Psikolog Belgü Kaçmaz’ın hazırladığı “Okula uyum zor bir süreçtir (Anne-babalara okula uyum rehberi) ve 12 Eylül 2017 tarihinde yayımlanan  https://www.ntv.com.tr/saglik/okula-uyum-zor-bir-surectir-anne-babalara-okula-uyum-rehberi,A3_TB-U1JkSRPgweqW5aCw rehber arasında büyük benzerlikler saptanmıştır. Buna karşılık yazar bu yazılara herhangi bir atıfta bulunmamıştır.

Medya Etik Kurulu,  gazetecilerin etik kurallara uymasının, saygınlıklarının esası,  haberlerde, makalelerde kaynak gösterilmesinin emeğe saygı olduğunu hatırlatmak gereğini duymuştur.

MEDYA ETİK KURULU