KARAR 3: İşkence iddiaları ve masumiyet karinesi (26 Ekim 2013)
Şikayetçi: Turgül Tomgüsehan adına Avukatı Ali Rıza Görgün ve Nermin Görgün Tomgüsehan.
Şikayet Edilen: Afrika Gazetesi
Şikayetçi avukatları aracılığı ile Medya Etik Kurulu’na 5 Eylül 2013, 6 Eylül 2013 ve 7 Eylük 2013 tarihinde Afrika Gazetesinde çıkan haberlerle ilgili olarak şikayette bulundu. Kurulumuz tarafından değerlendirmeye alınan şikâyet konuları aşağıdaki gibidir:
1) Sanığa polis tarafından işkence yapıldığı iddiasının asılsız olması;
2) Polis Genel Müdürlüğü’nden bilgi alınmadan tek yanlı haber yapılması.
Afrika Gazetesi’ne şikâyetler iletilmiş ve gazetenin savunması istenmiştir. Ancak, gazeteden herhangi bir savunma yapılmamıştır.
Medya Etik Kurulu, şikâyet konusu haberleri incelemiş ve aşağıdaki kararı üretmiştir:
İşkence, insanlık onurunu ve dolayısıyla tüm toplumu ve hatta insanlık ailesini doğrudan ilgilendiren bir insan hakları sorunudur. Bu bağlamda, işkence iddialarını gündeme getirmek gazetecinin aslî görevidir. İşkencenin yasalarda suç olarak düzenlenmediği, işkence iddialarıyla ilgili olarak bağımsız ve etkin bir soruşturma yapılmadığı KKTC’de gazetecilere daha fazla görev düşmektedir. Gazeteciler, işkence iddialarıyla ilgili haber yaparken gazetecilik nesnelliğini elden bırakmamalı ve yaptıkları haberin doğruluğundan emin olmak için azami çaba göstermelidir. Şikâyet konusu haberlerde, işkence gördüğü iddia edilen kişinin babası ile görüşülmüş, işkence gördüğü iddia edilen kişinin darp edilmiş olduğuna ilişkin fotoğraflara ve aynı zamanda Amerikan Elçiliği’nin yazışmalarına ulaşılmıştır.
Haberlerde, Polis Genel Müdürlüğü’ne veya şikâyet edilen polislere ulaşılmaya çalışıldığı yönünde bir bilgi yoktur. Sadece, Polis Genel Müdürlüğü’nün haberle ilgili herhangi bir açıklama yapmadığı ifade edilmiştir. Buradan, açıklama yapılsaydı, gazetede yer verilecekti anlamı çıkmaktadır. Yine de, gazetecinin, böylesine ciddi bir konuda ilgili kurumdan açıklama istemesi gerekirdi.
Şikâyet konusu haberlerde işkenceyle suçlanan polisler hakkında kesin ifadeler kullanılmaması, “masumiyet karinesi”nin bir gereğidir. Kurul, Medya Etik Kurulu Deklarasyonu çerçevesinde ilan edilen Gazetecilik Meslek İlkeleri isimli belgenin 4. maddesini hatırlatma gereği duymuştur: “Basın yayın organları masumiyet karinesine saygılı olmalı, suçluluğu yargı kararıyla sabit olmadıkça herhangi bir kişiyi suçlu ilan edecek yayın yapmaktan kaçınmalıdır. Yargı süreci devam eden davalarda iddialar ve savunmalar adil ve dengeli biçimde aktarılmalıdır.”
Söz konusu olayla ilgili işkence iddiaları 2011 yılında da gündeme gelmiş ve medyaya yansımıştır. Ancak o günden beri bağımsız bir kurum tarafından etkin bir soruşturma yürütülmediği anlaşılmaktadır. Bu türden yayınların, işkence iddialarının bağımsız kurullar tarafından ciddiyetle ele alınmasını sağlayacağını umuyoruz.