Medya Etik Kurulu, Mağusa Haber Ajansı (MHA) tarafından 22 Eylül 2023 tarihinde yayımlanan bir haberle ilgili kurula yapılan şikayet üzerine gerçekleştirdiği inceleme sonucunda, MHA’ya ilettiği değerlendirme ve revizyon talebine verilen yanıtı dikkate alarak bir açıklama yapma gereği duymuştur. Kurul, MHA’ya söz konusu haberin gazetecilik meslek etiğine uygun şekilde yeniden düzenlenmesi yönünde çağrıda bulunmuş, ancak gazetenin yanıtının etik değerlerle ve gazetecilik meslek ilkeleriyle uyumlu olmadığını tespit etmiştir.

Kurulumuza gelen şikayette, 2023 yılında gerçekleştiği iddia edilen bir olayla ilgili, halen devam eden ve mahkeme tarafından suçluluğu kanıtlanmamış bireylerin isimlerinin deşifre edildiği; bu durumun zanlıların kişilik haklarını zedelediği ifade edilmiştir. Basın özgürlüğü, toplumun bilgiye erişimini sağlarken, hukukun üstünlüğü ve temel insan haklarıyla dengelenmelidir. Masumiyet karinesi, yalnızca Gazetecilik Meslek İlkeleri’nin bir gereği değil, aynı zamanda anayasal bir haktır. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası’nın 18. maddesinin 4. bendi masumiyet karinesini şu şekilde düzenlemektedir:

“Bir suçtan sanık herkes, suçluluğu yasaya uygun olarak ispat edilinceye kadar suçsuz sayılır.”

Mahkemede polis tarafından verilen ifadelerde zanlıların isimlerinin açıkça beyan edilmesi, bu bilgilerin doğrudan yayımlanması gerektiği anlamına gelmez. Polisin görevi yargı sürecinde mahkemeye delil veya iddia sunmak, basının görevi ise haberi yayınlarken üstün kamu yararı, kişilik hakları ve masumiyet karinesine uygun hareket etmektir. Bu nedenle, basın mensuplarının haberlerini düzenlerken isimleri açık vermeme inisiyatifi göstermesi, basın etiği açısından bir gerekliliktir.

Medya Etik Kurulu, yapılan tüm uyarılara rağmen Gazetecilik Meslek İlkeleri’nin 4. maddesi olan “Basın yayın organları masumiyet karinesine saygılı olmalı, suçluluğu yargı kararyla sabit olmadıkça herhangi bir kişiyi suçlu ilan edecek yayın yapmaktan kaçınmalıdır. Yargı süreci devam eden davalarda iddialar ve savunmalar adil ve dengeli biçimde aktarılmalıdır” maddesine uygun davranmadığı için Mağusa Haber Ajansı’nı uyarma kararı almıştır.

Ayrıca, son günlerde Medya Etik Kurulu’nun yaptığı değerlendirmelere yönelik benzer eleştiriler almaya başladığını gözlemlemekteyiz. Aldığımız eleştirilerden hareketle şu açıklamayı yapma zarureti doğmuştur:

Medya Etik Kurulu, bağımsız bir denetim mekanizması olup, herhangi bir kişi, kurum veya medya kuruluşunun çıkarlarını koruma amacı taşımamaktadır. Kurulumuzun temel görevi, gazetecilik etik ilkelerinin korunmasını sağlamak, mesleki sorumlulukları hatırlatmak ve kamuoyunun doğru, güvenilir ve insan haklarına saygılı haberciliğe erişimini desteklemektir.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.

Medya Etik Kurulu