KARAR 1: www.kibrismanset.com haber sitesine uyarı (25 Eylül 2013)
Sayın İrsen Küçük, 10 Eylül 2013 tarihinde Medya Etik Kurulu’na ulaşan şikâyet mektubunda, www.kibrismanset.com haber sitesinin 7 Eylül 2013 günü yayımladığı “İrsen Küçük’ ten şaşırtan davranış” başlıklı haberinde “tamamen yalan bir iddiadan yola çıkılarak şahsıyla ilgili alaycı, aşağılayıcı, halk önünde küçük düşürücü ve utanç verici ifadelere yer verildiğini” iddia etmiştir. Şikâyetçi ayrıca, damadının, kendisi adına, haberi yapan kişiye ulaşarak “olayın doğrusunu açıkladığını” ve “daha detaylı araştırmadan sonra söz konusu haberin düzeltilmesi ya da tamamen yayından kaldırılması” ricasında bulunduğunu belirterek, ilgili sitenin buna rağmen yayınında ısrarcı olduğunu ifade etmiştir.
Kurulumuz, şikâyet üzerine 10 Eylül 2013 günü www.kibrismanset.com Genel Yayın Yönetmeni Ziya Emir’e bir yazı göndererek savunma istemiştir. Şikâyete konu olan haberde, eski Başbakan İrsen Küçük’ ün, Lefkoşa Mezarlığı’ndaki belediye binasına giderek, “kontörüm bitti” dediği ve buradaki telefonla 3-4 farklı yeri aradığı ileri sürülmekteydi. Olayın bu şekilde gerçekleşmediğini belirten İrsen Küçük ise şikâyet mektubunda, defin işleri ofisinin telefonuyla, sadece cenaze kalabalığında bulmakta zorlandığı damadını aradığını ve bu görüşmenin 30 saniyeyi geçmediğini ifade ediyordu. Ayrıntılara vakıf olabilmek amacıyla, olayın görgü tanığı durumundaki belediye defin işleri bina sorumlusuna ulaşan ve olay hakkında bilgiler toplayan Kurulumuz, sorumlunun şikâyetçiyi teyit eder açıklamalar yaptığı bilgisini de haber sitesi genel yayın yönetmenine iletmiş ve söz konusu sorumluyla temas kurulmasını salık vermiştir.
Kurulumuz, İrsen Küçük tarafından gönderilen tekzip metninin yayımlanmamış olmasını gazetenin genel yayın yönetmeninin dikkatine getirdikten 2 gün sonra kibrismanset.com sitesi, 12 Eylül 2013 günü İrsen Küçük’ ün açıklamasını, “Küçük’ ten telefon yanıtı geldi” başlığıyla okuyucularına aktarmıştır. kibrismanset.com yönetimi tarafından kurulumuza, haberdeki iddiaları doğrulayacak bir yazılı savunma gönderilmemiştir.
Bu bilgiler ışığında, 24 Eylül 2013 günü toplanan Kurulumuz aşağıdaki hususları saptamıştır:
1) Şikâyete konu olan haberdeki bilgiler, “Lefkoşa Belediyesi’ndeki güvenilir kaynaklara dayandırılmakta ve “öne sürüldü”, “iddia edildi” gibi kesinlik içermeyen ifadelerle aktarılmaktadır. Gazete yayın yönetmeniyle yapılan telefon görüşmesinden de öğrenildiği kadarıyla, bu “güvenilir kaynaklar” arasında olayın yakın görgü tanığı durumundaki defin işleri bina sorumlusu yoktur.
Gazetecilikte kaynağın açık olarak yazılmadığı durumlar vardır. Hatta ciddi güvenlik endişesi doğabilecek hallerde kaynağın kimliğini gizlemek gerekmektedir. Fakat bu durum, gazetecilikte “kaynağın açık olarak yazılması ilkesinin esas olduğu gerçeğini değiştirmemektedir. Kaynağın gizlendiği haberlere, sadece “ciddi kamu yararı” içeren konularda ve “istisnai” olarak yer verilmesi ilkesi unutulmamalıdır. Haberlerde ayrıca “öne sürüldü”, “iddia edildi” gibi ifadelere yer verilirken aşırıya kaçmamak gerekmektedir. Çünkü gazetecilerin gerçeğe ulaşma ve kamuoyuna, “iddia” olmaktan çıkmış, “kesin bilgiler” ulaştırma görevi vardır. Nitekim, Medya Etik Kurulu İlkeleri’nin 20’nci maddesinde, “Gazeteci elde ettiği bilgileri doğrulatmak için çaba göstermelidir” denilmektedir.
2) Haklarında iddialara yer verilen kişilere kendilerini savunma hakkı tanınması, gazeteciliğin vazgeçilemez ilkelerinden birisi olarak kabul edilmelidir. Şikâyet konusu haberde, ilgili kişiden herhangi bir görüş alınmamış olması, önemli bir eksikliktir. Habere ilişkin tekzip yazısının yayınlanmış olması ise olumlu bir unsur olarak öne çıkmaktadır. Fakat tekzibin yayımlanmasında geç kalındığı anlaşılmaktadır.
3) Haberde yer yer objektif haber dilinden uzaklaşıldığı görülmektedir. Özellikle, “(…) Lefkoşa Türk Belediyesi binasından sağa sola telefon eden eski Başbakanın devletin himayesinde beleş yaşama alışkanlıklarından da vazgeçmesini ve elini cebine atarak hatırı sayılır gayri menkullerinden bir kısmını harcamasını önerdiler” şeklindeki ifadeler ve “cimrilik” suçlaması, nesnel habercilik ölçütlerini aşmaktadır.
Medya Etik Kurulu, bu hususları dikkate alarak, kibrismanset.com haber sitesini, gazetecilik etik ilkeleri konusunda daha özenli davranması için uyarma kararı almıştır.